Clone of Voor zorg- en welzijnsprofessionals

Op deze pagina vind je methodieken, tools en vormingsmateriaal om jou als professionele zorgverlener te ondersteunen in een goede samenwerking met mantelzorgers.

Mantelzorgers als partner in de zorg

Zorgtriade

Mantelzorgers kennen de zorgvrager meestal als geen ander en zijn vertrouwd met diens (zorg)noden. Vergeet hen dus niet als waardevolle partner in de zorg.

Door de mantelzorger actief te betrekken, kan je meer zorg op maat bieden. Tegelijkertijd hebben mantelzorgers hun eigen vragen en ondersteuningsnoden. Door de mantelzorger te betrekken, zal die zich gewaardeerd voelen en de zorg langer volhouden.


Als professionele hulpverlener heb je dus niet alleen een relatie met de patiënt of zorgvrager, maar ook met de mantelzorger. We spreken van een zorgdriehoek. Het is geen dialoog, maar een trialoog tussen zorgvrager-mantelzorgers-zorgverleners.

SOFA-model

Een mantelzorger kan verschillende rollen opnemen. Elke rol vraagt een andere aanpak en benadering van jou als professional. Het SOFA-model onderscheidt 4 rollen en biedt handvaten om deze als professional te (h)erkennen en er bewust mee om te gaan. Hieronder vind je een aantal richtvragen.

Klik hier voor een uitgebreide toelichting en visual van het SOFA-model.

1. Samenwerken: Erken de mantelzorger als partner in de zorg.

  • Wat doe je als mantelzorger en wat zou je graag willen blijven doen? Wat zou je willen leren over de zorg en ondersteuning van je naaste?
  • Welke afspraken maken we met elkaar?
  • Hoe kunnen we elkaar aanvullen?

2. Ondersteunen: Bied een luisterend oor en verwijs door waar nodig.

3. Faciliteren: Heb aandacht voor de onderlinge relatie en ondersteun deze.

  • Wat zou je graag samen willen blijven doen?
  • Heb je bepaalde familiegewoontes of rituelen?
  • Hoe kan ik jou hierbij helpen?

4. Afstemmen: Benut de kennis van de mantelzorger als expert ter zake.

  • Kan je iets meer vertellen over de wensen en behoeften van je naaste?
  • Wat zou jij doen in deze situatie?
  • Waar maken we jouw naaste blij mee?

Bron: ‘SOFA-model: samenwerken met mantelzorgers’, Karlijn Nanninga (Vilans), Yvonne de Jong (Vilans), Carole Groenescheij (Movisie).

Samenspraak fiche

Samen in gesprek gaan is belangrijk voor een goede samenwerking in de zorg. Wat zijn de verwachtingen? Zitten we op één lijn?

Daarom werd Samenspraak ontwikkeld. Deze fiche helpt mantelzorgers, zorgvragers en professionele hulpverleners om in gesprek te gaan als evenwaardige partners. Het maakt de ervaringen en verwachtingen van de verschillende partijen bespreekbaar.

Hoe werkt het?

Zowel de mantelzorger, de zorgvrager als de professionele hulpverlener kan het initiatief nemen voor een overleg. Iedereen vult ter voorbereiding de fiche in en brengt deze mee naar het overleg. Op basis van het gesprek worden concrete afspraken gemaakt waarin iedereen zich kan vinden en waardoor de zorg goed afgestemd wordt op elkaar. Je kan Samenspraak ook gebruiken om voor jezelf in beeld te krijgen wat goed loopt en waar je soms op vastloopt. 

Samenspraak is het resultaat van een actieonderzoek van het Steunpunt Welzijn, Volksgezondheid en Gezin in het kader van het Vlaams Mantelzorgplan 2016-2020.

Download de Samenspraak fiche

Ook nuttig:

Mantelzorgers doorverwijzen

Verwijs naar…

<< Terug naar de landingspagina